مسمومیت با گاز اکسیژن
گاز اکسیژن
اکسیژن یک گاز منحصر به فرد میباشد و رفتار آن با هوا، هواي فشرده، نيتروژن و ديگر گازهاي خنثي متفاوت ميباشد. اكسيژن گازی بسيار واكنش پذير است. اكسيژن خالص كه بصورت فشرده در سيلندر ذخيره ميشود ميتواند شديداً با بعضي از مواد مانند روغن و گريس واكنش دهد. گفتنی است ساير مواد ممكن است در مجاورت اكسيژن دچار حريق خود به خودي شوند. تقريباً اكثر مواد شامل منسوجات، لاستيكها و حتي فلزات در مجاورت با اكسيژن شديداً مشتعل ميشوند.
تنفس اکسیژن خالص به مدت طولانی باعث بروز مشکلاتی در عملکرد ریه میشود لازم به ذکر است که عملکرد ریهها به گونهای است که توانایی ساخت مواد آنتی اکسیدان را به مقدار زیاد دارد و این مواد ریهها را از اثر تخریبی اکسیژن حفظ میکنند.
اگر به هر دلیلی سیستم دفاعی آنتی اکسیدان کاهش پیدا کند (مصرف زیاد یا کاهش توان تولید)، تنفس اکسیژن میتواند صدمات جدی به ریهها وارد کند.
تنفس اکسیژن خالص به مقدار زیاد میتواند ضایعه پیشرونده و کشنده در ریهها به وجود آورد که این عارضه خیلی شبیه سندرم دیسترس تنفسی حاد ( ARDS ) میباشد.
نکته مهم این است که تمایل به ایجاد ضایعه ریوی در اثر تنفس اکسیژن در موجودات زنده مختلف، متفاوت است و به عنوان مثال، 5 تا 7 روز تنفس اکسیژن خالص در موش آزمایشگاهی موجب مرگ میشود ولی لاک- پشت دریایی میتواند تا پایان عمر از اکسیژن خالص تنفس کرده و هیچ گونه اثری بر حیات آن نداشته باشد.
البته باید بدانیم که اطلاعات و آگاهی ما در مورد اثرات و سمیت گاز اکسیژن بر روی ششهای انسان کامل نیست زیرا سمیت اکسیژن بر روی حیوانات آزمایش شده است بنابراین اطلاعات ما کامل نیست.
برخی از آزمایشها نشان داده است که اگر انسان سالم به مدت 6 تا 12 ساعت اکسیژن 100% را استشمام کند ظرفیت حیاتی ششها کاهش مییابد.